Mua đá viên sẵn tưởng là giải pháp tiện lợi, nhưng đằng sau đó là hàng loạt chi phí ẩn đang âm thầm bào mòn lợi nhuận quán F&B. Bài viết phân tích các khoản chi phí vô hình này và lý giải vì sao ngày càng nhiều chủ quán chuyển sang tự chủ nguồn đá bằng máy làm đá Fujihome.
Bối Cảnh Vấn Đề: Khi “Tiện Lợi” Không Đồng Nghĩa Với “Tiết Kiệm”
Trong ngành F&B, những chi phí nhỏ nhưng lặp lại thường là nguyên nhân khiến lợi nhuận thực tế thấp hơn dự kiến.

Với nhiều quán cà phê, trà sữa, nước ép hay nhà hàng quy mô nhỏ, việc mua đá viên sẵn từ nhà cung cấp bên ngoài đã trở thành thói quen. Lý do phổ biến là:
- Không cần đầu tư thiết bị
- Không mất công vận hành
- Linh hoạt theo ngày
Tuy nhiên, dưới góc nhìn kinh tế, chi phí hiển thị (giá mua đá) chỉ là phần nổi của tảng băng. Phần chìm chính là những chi phí ẩn không được hạch toán đầy đủ nhưng lại ảnh hưởng trực tiếp đến lợi nhuận dài hạn.
I. Chi Phí Vận Chuyển & Rủi Ro Gián Đoạn Nguồn Cung
Phụ thuộc vào nhà cung cấp đá đồng nghĩa với việc quán mất quyền kiểm soát vận hành.
Ngay cả khi nhà cung cấp “miễn phí giao hàng”, quán vẫn phải gánh:
- Thời gian nhân sự nhận – kiểm tra – vận chuyển đá
- Rủi ro giao trễ, giao thiếu
- Không chủ động được lịch cao điểm
Trong các khung giờ đông khách hoặc mùa nắng nóng, chỉ cần thiếu đá 15–30 phút cũng đủ để:
- Gián đoạn phục vụ
- Mất doanh thu tức thời
- Gây trải nghiệm tiêu cực cho khách hàng
Đây là chi phí cơ hội (lost sales) và chi phí thương hiệu, thường không được ghi nhận nhưng cực kỳ đắt giá.
II. Hao Hụt Do Đá Tan Chảy – “Lỗ Hổng” Lợi Nhuận Ít Ai Tính
Không phải 100% số đá mua về đều được sử dụng để bán hàng.

Đá viên mua sẵn thường:
- Có độ tinh khiết thấp
- Cấu trúc xốp
- Tan nhanh trong quá trình vận chuyển và lưu trữ
Theo các ước tính thực tế trong ngành F&B:
- Tỷ lệ hao hụt do tan chảy: 10% – 20%
Ví dụ:
- Quán chi 3.000.000 VNĐ/tháng mua đá
→ 300.000 – 600.000 VNĐ thực tế đã “tan chảy” và bị đổ bỏ
Tính trong 1 năm, đây là vài triệu đồng thất thoát âm thầm, đủ để chi trả nhiều chi phí vận hành khác.
III. Chi Phí Lưu Trữ & Rủi Ro Vệ Sinh An Toàn Thực Phẩm
Mua đá sẵn không chỉ tốn tiền đá mà còn kéo theo chi phí bảo quản và rủi ro vệ sinh.
1. Chi phí lưu trữ
- Tủ đông phải hoạt động liên tục → tăng tiền điện
- Chiếm diện tích pha chế hoặc kho, đặc biệt bất lợi với quán nhỏ
2. Rủi ro vệ sinh
- Nguồn nước làm đá không đảm bảo vệ sinh
- Bao bì đá không đảm bảo tuyệt đối
- Quá trình xúc – lấy đá thủ công
- Nguy cơ nhiễm khuẩn chéo
Một sự cố ATVSTP có thể phá hủy uy tín quán chỉ trong vài ngày – đây là chi phí rủi ro không thể định lượng bằng tiền.
IV. Giải Pháp Tối Ưu: Tự Chủ Nguồn Đá Với Máy Làm Đá Fujihome
Tự sản xuất đá giúp loại bỏ gần như toàn bộ chi phí ẩn khi mua đá sẵn.

Một trong những giải pháp được nhiều quán F&B nhỏ lựa chọn hiện nay là đầu tư Fujihome IM45C.
Lợi thế kinh tế & vận hành:
- Công suất 40kg/ngày – phù hợp quán nhỏ & vừa
- Hệ lọc UF + CTO: đá tinh khiết, trong, cứng, tan chậm
- Sản xuất tại chỗ → giảm hao hụt xuống <5%
- Chủ động 100% nguồn đá
So sánh tổng quan chi phí
|
Tiêu chí |
Mua đá sẵn |
Tự làm đá (IM45C) |
|
Chi phí/năm (ước tính) |
~48.000.000 VNĐ |
~10.000.000 VNĐ |
|
Hao hụt tan chảy |
10% – 20% |
< 5% |
|
Nguy cơ hết đá |
Cao |
Thấp |
|
Kiểm soát vệ sinh |
Khó |
Chủ động |
|
ROI |
Không có |
6 – 12 tháng |
Sau thời gian hoàn vốn, 80% chi phí đá được chuyển hóa thành lợi nhuận ròng.
Kết Luận: Đã Đến Lúc Nhìn Lại “Thói Quen Mua Đá Sẵn”
Mua đá sẵn không còn là lựa chọn kinh tế tối ưu trong bối cảnh F&B cạnh tranh cao.
Dưới góc độ kinh tế:
- Mua đá sẵn = chấp nhận chi phí ẩn + rủi ro vận hành
- Tự làm đá = tự chủ – tối ưu – nâng chất lượng
Đầu tư vào máy làm đá Fujihome IM45C không phải là chi tiêu phát sinh, mà là quyết định chiến lược giúp bảo vệ lợi nhuận, kiểm soát chất lượng và tăng sức cạnh tranh cho doanh nghiệp F&B nhỏ.
Biến “gánh nặng vô hình” thành lợi thế cạnh tranh hữu hình chính là tư duy kinh doanh bền vững mà các chủ quán cần hướng tới.














